Kurumlar vergisi şirketlerin elde ettiği kazançlar üzerinden devlete ödemekle yükümlü olduğu bir vergi türüdür. Kurumlar vergisi, ticari kazanç elde eden tüzel kişiliklerin ödemesi gereken bir vergidir ve 2024 yılında vergi oranlarında bazı önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Sizler için kurumlar vergisinin detaylarına, oranlarına, hesaplanma şekline ve ödeme sürecine dair ayrıntıları derledik.
Kurumlar Vergisi Nedir?
Kurumlar vergisi, sermaye şirketleri başta olmak üzere, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler gibi tüzel kişiliklerin elde ettikleri gelirler üzerinden alınan bir vergidir. Bu vergiyi ödemekle yükümlü olan mükellefler, Türkiye’de kanuni veya iş merkezi bulunan kurumlardır. Şahıs şirketleri kurumlar vergisine tabi tutulmazken, sermaye şirketleri bu verginin mükellefi kabul edilir.
Kurumlar Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Kurumlar vergisi, şirketlerin bir hesap dönemi içerisinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır. Kurumlar vergisi mükellefleri, yıl içerisinde dört kez geçici vergi öderler. Geçici vergi dönemlerinde ödenen bu vergiler, yıl sonunda tahakkuk eden toplam kurumlar vergisi tutarından düşülür.
Örnek vermek gerekirse, bir şirketin 2024 yılı içerisinde kazandığı gelir üzerinden yıl içinde ödediği geçici vergiler, yılsonunda hesaplanan toplam vergi tutarından mahsup edilir. Böylece mükellefler fazla ödeme yapmamış olurlar.
2024 Kurumlar Vergisi Oranları
2024 yılı itibarıyla kurumlar vergisi oranı, %25 olarak belirlenmiştir. 2023 yılında bu oran %20 idi, ancak 2024’te önemli bir artış yapılmıştır. Bu değişiklik, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren başlayacak vergilendirme dönemine ait kazançlar için geçerli olmuş ve 1 Temmuz 2024 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerle uygulanmaya başlanmıştır.
Örneğin, 2024 yılı boyunca elde edilen bir milyon TL’lik kazanç üzerinden %25 oranında yani 250 bin TL kurumlar vergisi ödenecektir.
Kurumlar Vergisini Kimler Ödemek Zorunda?
Kurumlar vergisini ödemekle yükümlü olanlar, ticari faaliyet gösteren sermaye şirketleri başta olmak üzere, çeşitli kurumlar ve tüzel kişiliklerdir. Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre bu vergiyi ödemek zorunda olan kuruluşlar şu şekilde listelenebilir:
- Anonim ve limited şirketler gibi sermaye şirketleri
- Kooperatifler
- İktisadi kamu kuruluşları
- Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
- İş ortaklıkları
Saydığımız bu şirket ve kurumlar dışında kalan, örneğin şahıs şirketleri, kurumlar vergisinden muaftır ve bu vergiyi ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Tam Mükellefiyet ve Dar Mükellefiyet Nedir?
Kurumlar vergisi mükellefleri, vergi statüleri açısından tam mükellefiyet veya dar mükellefiyet statüsünde olabilirler. Tam mükellefiyet, Türkiye’de hem kanuni hem de iş merkezi bulunan kurumların, yurt içi ve yurt dışındaki tüm kazançları üzerinden vergilendirilmesidir. Dar mükellefiyet ise kanuni ve iş merkezi Türkiye dışında bulunan kurumların, sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirilmesidir. Bu sınıflandırma, kurumların vergiye tabi oldukları gelirlerin kapsamını belirlemektedir.
Kurumlar Vergisi Beyannamesi
Kurumlar vergisi mükellefleri, her yıl kazançlarını beyan etmek zorundadırlar. Kurumlar vergisi beyannamesi, hesap dönemi sonunda, takip eden yılın Nisan ayında verilmelidir. 2024 yılı kazançlarına ait kurumlar vergisi beyannamesi, 25 Nisan 2025 tarihine kadar ilgili vergi dairesine verilmelidir. Mükellefler, e-beyanname sisteminden de yararlanarak beyannamelerini elektronik ortamda sunabilirler.
Şirketlerin farklı iş yerleri ya da şubeleri olsa dahi tek bir beyanname ile tüm gelirlerini beyan ederler ve ayrı beyannameler düzenlemezler.
Kurumlar Vergisinin Tarhı Nedir?
Tarh, vergi koyma anlamına gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği vergi dairesi tarafından gerçekleştirilir. Beyannamenin verildiği günden itibaren, eğer posta ile gönderilmişse, beyannamenin vergi dairesine ulaştığı tarihten itibaren üç gün içinde kurumlar vergisi tarh edilir. Tarh edilen bu vergi, mükellefler tarafından ödenmek zorundadır.
Gider Gösterme ve Zarar Mahsubu
Kurumlar vergisi mükellefleri, gelirlerini beyan ederken bazı giderlerini de mahsup edebilirler. Bu giderler, Gelir Vergisi Kanunu’na uygun olarak işletme giderleri başta olmak üzere, kanunen kabul edilen giderler kapsamındadır. Üstelik şirketler, geçmiş yıllarda ticari faaliyetlerinden doğan zararları, sonraki yılların kazançlarından mahsup edebilirler. Ancak bu zararların, en fazla 5 yıl boyunca taşınması ve her yıl beyannamede ayrı ayrı belirtilmesi gerekmektedir.
2024 Kurumlar Vergisi Nasıl Ödenir?
2024 yılına ait kurumlar vergisi, bağlı bulunulan vergi dairesine, 1-25 Nisan 2025 tarihleri arasında beyannamenin verilmesiyle birlikte ödenir. E-beyanname kullanan mükellefler, beyannamelerini elektronik ortamda sunarak ödemelerini bankalar aracılığı ile gerçekleştirebilirler. Vergi ödemesi sırasında ayrı beyannameler düzenlemeye gerek yoktur; tüm iş yerleri ve şubeler tek beyanname ile toplu olarak beyan edilir.
Kurumlar Vergisi Dönemine Hazırlık için İpuçları
- Vergi beyannameleri hazırlanırken mali müşavirlerden destek almak, süreçte oluşabilecek eksiklikleri minimize etmek açısından önemlidir.
- Yıl sonunda müşteri ve tedarikçilerle cari hesap mutabakatı yapmak, gözden kaçan işlemleri tespit etmenize yardımcı olacaktır.
- Yıl sonuna ait eksik faturaların gider yazılabilmesi için bu belgelerin ilgili mali yılda gösterilmesi önemlidir.
- e-Beyanname sistemi ile vergi beyannamelerinizi daha hızlı ve güvenli bir şekilde gönderebilirsiniz.
Kurumlar vergisi ve diğer vergi türlerinin yanı sıra finans konusunda daha fazla bilgiye sahip olabilmek için Teedo’ya göz atabilirsiniz. Teedo, uzman ekipleri ile her zaman yanınızda!
